- Mất ngủ là một rối loạn giấc ngủ, phổ biến có thể bao gồm ngủ không sâu giấc, khó đi vào giấc ngủ, thức dậy quá sớm và không thể quay lại giấc ngủ và vẫn có thể cảm thấy mệt mỏi khi thức dậy. Mất ngủ có thể gây tình trạng mệt mỏi, khó chịu ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suât làm việc và chất lượng cuộc sống.
- Mất ngủ bao gồm: mất ngủ cấp tính và mất ngủ mạn tính. Mất ngủ mạn tính là tình trạng mất ngủ kéo dài trong vòng ít nhất là 1 tháng. Mất ngủ cấp tính là mất ngủ kéo dài dưới 1 tháng.
- Các loại mất ngủ thường gặp
- Có nhiều dạng mất ngủ khác nhau. Trong đó, phổ biến nhất có thể kể đến:
- Mất ngủ ban đêm:
Người bị bệnh mất ngủ ban đêm sẽ có các triệu chứng điển hình như khó đi vào giấc ngủ vào mỗi tối, ngủ chập chờn không sâu giấc. Giấc ngủ đêm cũng không kéo dài 6-8 tiếng như bình thường mà chỉ rơi vào khoảng 3-4 tiếng là đã tỉnh giấc.
- Mất ngủ kéo dài/mất ngủ kinh niên:
Mất ngủ nếu không được điều trị kịp thời sẽ kéo dài và trở thành tình trạng mất ngủ kinh niên, dẫn đến nhiều khó khăn và bất tiện trong cuộc sống. Chứng mất ngủ kéo dài sẽ khó điều trị hơn, đòi hỏi người bệnh phải kiên trì tuân theo phác đồ điều trị từ các bác sĩ chuyên khoa.
- Mất ngủ sau sinh
- Phụ nữ sau sinh hay mất ngủ do nhiều nguyên nhân như: Cảm giác đau ở vết thương (vết mổ hoặc vết khâu tầng sinh môn), mất ngủ do thường xuyên thức khuya chăm con nên bị rối loạn giấc ngủ, tình trạng trầm cảm sau sinh,…
- Rối loạn giấc ngủ: Rối loạn giấc ngủ bao gồm tình trạng mất ngủ, ngủ rũ rượi ban ngày và cả việc ngủ quá nhiều nhưng không cảm thấy đủ, rối loạn nhịp thức – ngủ. Nguyên nhân rối loạn giấc ngủ có thể do cử động chi có chu kỳ, hội chứng chân không yên, ngáy và ngưng thở lúc ngủ, mộng du và nghiến răng…
2) Nguyên nhân mất ngủ
Mất ngủ xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:
- Các vấn đề tâm lý, rối loạn sức khỏe tâm thần: Căng thẳng, áp lực trong tài chính, công việc, học tập hoặc bị sang chấn về mặt tâm lý (ly hôn, người thân qua đời, mất việc làm…) là những nguyên nhân dẫn đến mất ngủ vô cùng phổ biến.
- Thói quen ngủ chưa phù hợp: Những người ngủ trưa nhiều, lịch đi ngủ không điều độ, thường xuyên sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ,… sẽ khó đi vào giấc ngủ hơn.
- Ăn quá nhiều vào buổi tối: dẫn đến tình trạng khó tiêu, trào ngược dạ dày, ợ nóng,… gây khó chịu, không thể đi vào giấc ngủ.
- Thay đổi nhịp sinh học: Trường hợp đi du lịch hoặc di chuyển đến một quốc gia khác không cùng múi giờ, di chuyển trên máy bay đi qua nhiều múi giờ hoặc giờ làm việc thay đổi sáng – tối thường xuyên cũng có thể dẫn đến bệnh mất ngủ.
- Điều kiện y tế và các loại thuốc: Người gặp các bệnh mãn tính như bệnh tim, trào ngược dạ dày thực quản, hen suyễn,…, người đang bị chấn thương hoặc người đang dùng các loại thuốc ảnh hưởng đến giấc ngủ (thuốc giảm đau, thuốc chống trầm cảm, thuốc trị hen suyễn,…) cũng có thể bị mất ngủ.
- Rối loạn liên quan đến giấc ngủ: Đây là nguyên nhân gây mất ngủ rất phổ biến, bao gồm các tình trạng như hội chứng chân bồn chồn, ngưng thở khi ngủ,…
- Tuổi tác: Tuổi tác cũng là một nguyên nhân gây chứng mất ngủ. Người già thường khó ngủ, dễ thức giấc giữa đêm hơn so với nhóm người trẻ tuổi.
- Chất kích thích: Nguyên nhân bệnh mất ngủ có thể xuất phát từ các chất kích thích như nicotine trong thuốc lá, caffeine trong cà phê, trà,… có thể khiến bạn khó đi vào giấc ngủ hơn.
- Ít hoạt động thể chất hoặc xã hội: Không hoặc ít hoạt động có thể dẫn đến mệt mỏi, uể oải, muốn ngủ trưa nhiều nhưng lại gây khó ngủ vào ban đêm.
- Đối tượng nguy cơ bệnh mất ngủ
- Giới tính là nữ. Sự thay đổi nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt và trong thời kỳ mãn kih có thể đóng một vai trò. Trong thời kỳ mãn kinh, đổ mồ hôi đêm và bốc hoả thường làm gián đoạn giấc ngủ. Mất ngủ cũng phổ biến với thai ky
- Tuổi trên 60. Vì những thay đổi trong giấc ngủ và sức khoẻ, chứng mất ngủ tăng theo tuổi tác
- Rối loạn sức khoẻ tâm thần hoặc tình trạng sức khoẻ thể chất. Nhiều vấn đề ảnh hưởng đến sức khoẻ tinh thần hoặc thể chất của bạn có thể làm gián đoạn giấc ngủ
- Căng thẳng tinh thần. Thời gian căng thẳng và các sư kiện có thẻ gây ra chứng mất ngủ tạm thời. Và căng thẳng lớn hoặc kéo dài có thể dẫn đến mất ngủ mãn tính.
- Thay đổi giờ giấc làm việc. Ví dụ thay đổi ca làm việc hoặc đi du lịch có thể làm gián đoạn chu kỷ ngủ-thức.
- Triệu chứng mất ngủ
- Khó ngủ vào ban đêm
- Thức suốt đêm
- Dậy quá sớm
- Cảm giác ngủ chưa đã một đêm
- Ban ngày mệt mỏi, buồn ngủ
- Khó chịu, trầm cảm hoặc lo lắng
- Không tập trung,có thể xảy ra tai nạn.
5)Chẩn đoán tình trạng mất ngủ
Như thế nào được xem là mất ngủ, rối loạn giấc ngủ? Làm sao chẩn đoán một người có bị mất ngủ hay không? Theo đó, có thể dựa trên các biểu hiện như:
- Thường xuyên trằn trọc, nằm trên giường lâu (trên 20 phút) mới đi vào giấc ngủ
- Ngủ chập chờn không sâu giấc, hay tỉnh giấc giữa đêm
- Giấc ngủ ngắn, khó ngủ lại sau khi tỉnh giấc,…
6)Các biến chứng của chứng mất ngủ có thể bao gồm:
- Hiệu suất công việc giảm suất
- Thời gian phản ứng chậm khi lái xe và nguy cơ gây tai nạn cao hơn Rối loạn sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như trầm cảm, rối loạn lo âu hoặc lạm dụng chất kích thích
- Tăng nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của các bệnh hoặc tình trạng lâu dài, chẳng hạn như huyết áp cao và bệnh tim.
7) Mất ngủ khi nào cần đi gặp bác sĩ để thăm khám?
Nếu tình trạng mất ngủ diễn ra liên tục, tần suất từ 3 lần/tuần trở lên và kéo dài trong 1 tháng liên tục, hay người bệnh vẫn khó ngủ dù môi trường ngủ thoải mái và đã áp dụng các biện pháp cải thiện chất lượng giấc ngủ… thì nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán nguyên nhân và có phác đồ điều trị phù hợp.
8) Biện pháp khắc phục:
Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà có thể bao gồm:
- Giữ thời gian đi ngủ và thời gian thức của bạn nhất quán từ ngày này sang ngày khác, kể cả vào cuối tuần.
- Hoạt động thường xuyên giúp thúc đẩy giấc ngủ ngon. Lên lịch tập thể dục ít nhất một vài giời trước khi đi ngủ và tránh các hoạt động kích thích trước khi đi ngủ.
- Kiểm tra thuốc của bạn. Nếu bạn dung thuốc thường xuyên, hãy kiểm tra với bác sĩ để xem liệu chúng có góp phần vào chứng mất ngủ của bạn hay không.
- Hạn chế ngủ trưa. Những giấc ngủ ngắn có thể khiến bạn khó ngủ hơn vào ban đêm. Nếu bạn không thể đến mà không có ai, hãy cố gắng giới hạn một giấc ngủ ngắn (không quá 30 phút) và đừng ngủ trưa sau 3 giờ chiều.
- Tránh hoặc hạn chế cafein và rượu và không sử dụng nicotine…
- Kiểm soát cơn đau do các bệnh mạn tính bằng thuốc hoặc các phương pháp giảm đau
- Tránh các bữa ăn lớn và đồ uống uống trước khí đi ngủ.
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA BÌNH AN
Địa chỉ: 372 Hùng Vương, phường Long Tâm, thành phố Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
Hotline: 0254 3742 777
Website: https://ybinhan.vn/
